Darmowe porady prawne. Gdzie i dla kogo?

Jak się okazuje osób, które liczyły na wsparcie, a które nie mogą z niego skorzystać, jest bardzo dużo. Posłowie byłej większości rządzącej już też dostrzegli problem.

Od początku roku obowiązuje program "Prawo dla każdego", w ramach którego utworzono punkty nieodpłatnych porad prawnych. Wszędzie porad udzielają adwokaci i radcy prawni. Pomysł wprowadziła jeszcze poprzednia ekipa rządowa – Program wynikał z ogromnego zapotrzebowania na tego rodzaju pomoc. Tylko w moim biurze w ciągu ośmiu lat udzieliliśmy ponad 2000 darmowych porad prawnych! Na podstawie nowych przepisów i dzięki zaangażowaniu samorządów w naszym regionie powstało 31 nowych punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, a w całej Polsce aż 1500. To spore ułatwienie dla osób poszukujących darmowej, ale przede wszystkim fachowej pomocy prawnej – mówi poseł Marek Krząkała.

Mieszkańcy mogą uzyskać pomoc w zakresie prawa pracy, prawa cywilnego, karnego, administracyjnego, ubezpieczeń społecznych, prawa rodzinnego oraz podatkowego z wyłączeniem spraw związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Wykluczone z poradnictwa jest również prawo celne, dewizowe, handlowe. Zakres pomocy obejmuje udzielanie porad na temat obowiązujących przepisów, sposobów rozwiązania problemów, przygotowanie projektów pism z wyłączeniem pism procesowych w toczących się postępowaniach, a także sporządzanie wniosków o zwolnienie z kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Niestety darmowe porady są jedynie dla osób w wieku do 26. roku życia, korzystających z pomocy społecznej, powyżej 65. roku życia, kombatantów, weteranów, posiadających ważną Kartę Dużej Rodziny i ofiar katastrof naturalnych i klęsk żywiołowych. – Niestety osób, którym jesteśmy zmuszeni odmówić, ponieważ nie spełniają kryteriów ustawowych, jest wiele. To poważny i przykry problem – mówi Izabela Henning z punktu nieodpłatnej pomocy prawnej nr 5 w Radlinie. Ustawodawca nie zwrócił uwagi np. na to, że np. nie wszyscy bezrobotni czy ofiary przemocy korzystają z pomocy społecznej, co w tym programie je dyskwalifikuje.

Faktem jest, że np. bezrobotni czy niepełnosprawni mogą zasięgać porad np. dzięki różnym organizacjom, PIP czy PUP, jednak żadna z tych instytucji nie jest zobligowana do rozwiązywania problemów natury rodzinnej czy spadkowej. Z drugiej strony uprawnieni do korzystania z tej pomocy są wszyscy, którzy ukończyli 65 lat, bez względu na dochód, który szczególnie w przypadku emerytur górniczych nierzadko pozwalałby swobodnie zasięgnąć odpłatnej porady u prawnika. Tymczasem do punktów często zgłaszają się np. matki samotnie wychowujące dzieci, z bardzo niskimi dochodami, mające problemy z należytą ściągalnością alimentów, niezadowolone z czynności komornika, czy też nękane przez byłego męża i zgłaszają inne problemy natury prawnej.

– Jeżeli jednak nie korzystają z pomocy społecznej, nie posiadają Karty Dużej Rodziny czy nie kwalifikują się z uwagi na wiek, musimy im odmówić. Podobnie jest w przypadku bezrobotnych, niepobierających żadnych świadczeń. Mam nadzieję, że ta ustawa zostanie zmieniona i będziemy mogli przyjmować więcej osób. Są na to możliwości – mówi Izabela Henning. Mankamenty przedsięwzięcia dostrzegają już także parlamentarzyści. – Program skierowany jest do osób najbardziej potrzebujących. Należy jednak pamiętać, że działa on dopiero od miesiąca, pierwsze wnioski będziemy więc dopiero wyciągali. Jeśli okaże się, że potrzebne jest poszerzenie katalogu uprawnionych, to sam złożę interpelacji w tej sprawie – mówi poseł Marek Krząkała.

Aby skorzystać z nieodpłatnej pomocy prawnej, wystarczy zgłosić się do punktu w godzinach otwarcia. Nie trzeba wcześniej ustalać terminu telefonicznie.