TVP 3 Katowice we współpracy z katowickim oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej nakręciła film dokumentalny o polskich dzieciach osadzonych przez Niemców w obozie koncentracyjnym w Pogrzebieniu. 12 z nich było jeszcze niemowlętami.

Ireneusz Stajer
„Kinderlager Pogrzebin” to tytuł dokumentu, który pokazała niedawno premierowo TVP 3 Katowice. Film opowiada historię obozu dla wysiedlonych przez hitlerowców polskich rodzin oraz ich losy w czasach drugiej wojny światowej. Głównymi bohaterkami są mieszkanki Śląska i Zagłębia: Halina Skalbmierska z domu Kasprzyk, Anna Szafraniec z domu Szczupider oraz Józefa Posch-Kotyrba, które jako małe dzieci zostały osadzone w obozie w podraciborskim Pogrzebieniu.
Filmowcy skupili się na okresie, gdy Niemcy przekwalifikowali go we wrześniu 1943 roku na kinderlager, czyli obóz koncentracyjny dla dzieci. Nowe światło na dzieje Polenlagru Pogrzebin rzuciły odnalezione w zeszłym roku dokumenty, w tym listy transportowe wysiedlanych i aresztowanych Polaków. Były one schowane w domu, w którym mieszkał wówczas komendant obozu. Ujrzały światło dzienne przypadkowo w trakcie remontu. Wiadomo, że w obozie panowały bardzo trudne warunki sanitarne.
Scenariusz napisali Krzysztof Korwin-Piotrowski, który również wyreżyserował obraz, oraz Piotr Kuliś. Konsultantem historycznym był Beno Benczew, pracownik katowickiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, który mieszka w Raciborzu. Film zrealizowała właśnie TVP 3 Katowice, a producentem był IPN w Katowicach i TVP S.A. Zagrały w nim dzieci chodzące na zajęcia do domów kultury w Raciborzu.
Beno Bneczew zaznacza, że Polenlager 82 Pogrzebin to jeden z co najmniej kilkudziesięciu obozów utworzonych przez Niemców dla ludności polskiej. Funkcjonowały one na Śląsku od czerwca 1942 do 1945 roku. Polenlager w Pogrzebieniu przekształcono w obóz dla dzieci 11 września 1943 roku. Osadzono w nim 220 małoletnich do lat 16 i 12 niemowląt, które zostały odebrane rodzicom wysłanym do obozów koncentracyjnych. Kinderlager zlikwidowano w październiku 1943 roku, przenosząc młodych więźniów do innych obozów. Do dziś nie znamy wszystkich ofiar oraz losów dzieci umieszczonych w niemieckich rodzinach. Więcej o Kinderlager Pogrzebin przeczytacie w najbliższym dodatku historycznym „Nowin”.